cymbały

Klasyfikacja: 3 Chordofony / 31 Chordofony proste lub cytry / 314 Cytry płytowe / 314.1 Rzeczywiste cytry płytowe / 314.12 Z rezonatorem / 314.122 Z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) / 314.122-4 Rzeczywiste cytry płytowe z rezonatorem skrzynkowym (cytra skrzynkowa) pobudzane przez uderzanie młoteczkami lub innymi przyrządami
Wykonawca: Pikuła Bronisław
Rok wykonania: 1981
Miejscowość: Czerce
Region: Podkarpacie
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli w Rzeszowie
Numer inwentarzowy: MRE 8134
Opis obiektu: korpus instrumentu w kształcie trapezoidalnym; w górnej płycie dwa okrągłe otwory rezonansowe; między zaczepami a kołkami (do strojenia) rozpięte jest 18 pasm strun, po 5 strun w każdym, wspartych na dwóch rzędach pojedynczych, drewnianych podstawków (po 9 w każdym rzędzie), każdy z metalowym prętem na wierzchu; struny melodyczne przebiegają naprzemiennie z basowymi; melodyczne podzielone są podstawkami w stosunku 2:3, w związku z czym ich lewe odcinki brzmią o kwintę wyżej od prawych; struny basowe są niepodzielone
Elementy dekoracyjne: boki i płyta dolna instrumentu pokryta ciemnobrązową bejcą, płyta górna – żółtą; na bokach podłużne, rowkowate wycięcia w formie dwóch równoległych pasów, barwionych żółtą farbą; podstawki malowane na srebrno; otwory rezonansowe wypełnione rozetami, pomalowanymi na srebrno i brązowo
Wymiary: 730 x 955 x 405 x 70 mm
Materiały: drewno, metal
Skala dźwiękowa, strój: zmienny, na ogół najniższy dźwięk G – d, rozpiętość od dwóch, czasem niepełnych, oktaw do nieco ponad czterech
Praktyka wykonawcza: niegdyś instrument muzyków żydowskich i cygańskich, później muzykantów ludowych; grano na nim solowo lub w kapelach, zwłaszcza na Wileńszczyźnie oraz Rzeszowszczyźnie i Podkarpaciu, gdzie po II wojnie światowej stały się muzycznym wyróżnikiem regionu; cymbały ze wschodniej Małopolski są na ogół większe, głośniej brzmiące niż z Wileńszczyzny
Autor karty: Jolanta Pękacz / Zbigniew J. Przerembski


<< Powrót