diabelskie skrzypce

fot. Waldemar Kielichowski © Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa

Nazwa gwarowa: wakat
Klasyfikacja: 3 Chordofony / 32 Chordofony złożone / 32-21-4 Chordofony złożone pobudzane przez drapanie i uderzanie struny
Wykonawca: Bury Tadeusz
Rok wykonania: 1999
Miejscowość: Zwardoń
Region: Obszary karpackie (Beskid Żywiecki)
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Miejskie w Żywcu – Stary Zamek, Dział Etnografii
Numer inwentarzowy: MŻ-E/2650
Opis obiektu: na prostym pręcie, w odległości około 1/3 od jego podstawy znajduje się przymocowana śrubami puszka bez dna, o funkcji rezonatora, do górnej części pręta, po obu jego stronach, przytwierdzono (także śrubami) po trzy talerzyki – brzękadła (wycięte z dna puszek); pręt wieńczy podobizna głowy diabła oraz różnobarwne wstążki; wzdłuż pręta przebiega pojedyncza metalowa „struna", przyczepiona u jego końców i wsparta na puszce; smyczek: prosty pręt, z jednego końca trzykrotnie wzdłużnie nacięty (prawie do połowy długości), co tworzy cztery swego rodzaju „zęby", nieregularne faliste profilowanie wzdłuż dwóch równoległych boków; pręt w diabelskich skrzypcach pełni funkcję smyczka, uderza się nim w „strunę” i korpus instrumentu
Elementy dekoracyjne: pręt barwiony na brązowo, puszka-rezonator – na czarno, głowa diabła rzeźbiona, o rysach antropomorficznych, pomalowana na ciemnobrązowo
Wymiary: 1680 mm
Materiały: drewno, metal, tkanina
Skala dźwiękowa, strój: nieokreślone
Praktyka wykonawcza: obrzędowe narzędzie muzyczne, wykorzystywane do czynienia tzw. obrzędowej wrzawy; współcześnie używane jako instrument perkusyjny w żywieckich kapelach ludowych
Autor karty: Agnieszka Pawlus / Zbigniew Jerzy Przerembski


<< Powrót