Lubelskie

W niejednorodnym etnicznie Lubelskiem muzyka instrumentalna jest stosunkowo jednolita i mniej charakterystyczna; została zdominowana przez wokalną, co charakterystyczne zwłaszcza dla wschodniej części regionu i typowe dla wschodniej Słowiańszczyzny.

Ludowa kapela składała się ze skrzypiec i basów lub skrzypiec i jednomembranowego bębna z brzękadłami (a często też dzwonkami). Niekiedy obydwa te akompaniujące instrumenty (basy i bęben) występowały w zespole jednocześnie. Z czasem basy zastąpiono kontrabasem, mały bęben – dużym, dwumembranowym, z talerzem; wprowadzono drugie skrzypce, klarnet, harmonię. Skład kapel zależał od subregionu, a także od okoliczności gry czy zamożności gospodarzy wynajmujących muzykantów – mógł być ograniczony do skrzypiec i małego bębna, a nawet tylko skrzypiec (skromne zabawy, nawet wesela). Dawniej w południowo-wschodniej części Lubelszczyzny znana była tzw. suka, instrument smyczkowy, na którym grano (a ściśle mówiąc skracano struny) techniką paznokciową. Po drugiej wojnie światowej rekonstruowano sukę, włączając ją do ruchu folklorystycznego.

Po pierwszej wojnie światowej (a gdzieniegdzie wcześniej) w niektórych okolicach regionu, pod wpływem zespołów wojskowych i strażackich, rozpowszechniły się orkiestry dęte. Miały one w reperturze tradycyjne melodie ludowe, a także marsze wojskowe oraz melodie popularne, miejskiego pochodzenia. Czasem ci sami muzykanci grali zarówno w tradycyjnej kapeli, jak i w orkiestrze dętej.


Oj, śpiwon jo se śpiwom, ale nuty ni mom; Podróżniak starodawny; Anna Malec (1913-1991), śpiew, Kapela Braci Bździuchów z Aleksandrowa Biłgorajskiego: Franciszek Bździuch (1897-1979), skrzypce, Jan Bździuch-Zarosiak (1892-1981), bęben; nagr. Warszawa 1973; Muzyka Źródeł


Podróżniak; Dęta Kapela ze Zdziłowic: Bronisław Dudka (ur. 1918), trąbka, Leon Dudka (ur. 1923), bas, Tadeusz Dudka (ur.1925), baryton, Franciszek Małek (ur.1933), tenor, Józef Nieściur (ur. 1912), klarnet, Józef Nieściur (ur. 1918), bęben, Zenon Nieściur (ur. 1950), trąbka, Jan Skrzypek (ur. 1929), klarnet, Józef Pizoń (ur. 1941), alt, Bronisław Krzpiet (ur. 1928), trąbka; nagr. Zdziłowice 1985; Muzyka Źródeł


Kapela Bronisława Dudki ze Zdziłowic; nagr. Andrzej Bieńkowski. Kazimierz 1991; Muzyka Odnaleziona