dudy wielkopolskie (kozioł)

fot. Waldemar Kielichowski © Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa


Bernard Kasper, kozioł weselny / biały; nagr. Zbąszyń 2012; IMIT
Nazwa gwarowa: kozioł weselny, kozioł biały
Klasyfikacja: 4 Aerofony / 42 Instrumenty dęte właściwe / 422 Piszczałki stroikowe / 422.2 Piszczałki pojedynczostroikowe (instrumenty klarnetowe) / 422.21 Pojedyncze piszczałki stroikowe z pojedynczym stroikiem / 422.211 Z cylindrycznym przewodem / 422.211.2 Z otworami palcowymi / 422.211.2 + 422.211-62 Piszczałka melodyczna pojedynczostroikowa z cylindrycznym przewodem, z otworami palcowymi + piszczałka burdonowa pojedynczostroikowa, z elastycznym zbiornikiem powietrza dla wszystkich piszczałek
Wykonawca: Nieznany
Rok wykonania: pierwsza połowa XX w.
Miejscowość: Wolsztyn
Region: Wielkopolska
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Etnograficzne w Poznaniu oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu
Numer inwentarzowy: MNP E 736
Opis obiektu: instrument nadymany mechanicznie (mieszkiem); dwugłosowy, cylindryczne piszczałki: melodyczna (otwory palcowe 7+1 i jeden otwór strojeniowy) i burdonowa dwukrotnie zagięta, obie zakończone konicznymi, wygiętymi łukowo dwuczęściowymi rogowo-metalowymi roztrąbami; worek z całej, białej skóry koziej, z sierścią na zewnątrz
Materiały: skóra koźla, drewno, róg, blacha mosiężna
Skala dźwiękowa, strój: współcześnie Es: b – c1 – d1 – es1 – f1 – g1 – as1 – b1 – c2 – d2 – es2 (dwa najwyższe dźwięki uzyskiwane przez przedęcie)
Praktyka wykonawcza: typ dud o XVI-wiecznych korzeniach; największy spośród polskich instrumentów dudowych, ma najniższy strój i elegijną barwę brzmienia; tradycyjny składnik zachodniowielkopolskich kapel ludowych (ze skrzypcami, a po pierwszej wojnie światowej także klarnetem Es, niekiedy też trąbką)
Autor karty: Aneta Skibińska / Zbigniew J. Przerembski
Projekt instrumentu (PDF)



kozioł weselny / biały; nagr. Muzeum Dźwięku


<< Powrót