lira korbowa

Nazwa gwarowa: lira, lira kręcona, lira dziadowska, lira żebracza, lira wiejska
Klasyfikacja: 3 Chordofony / 32 Chordofony złożone / 321 Lutnie / 321.3 Lutnie drzewcowe / 321.32 Lutnie szyjkowe / 321.322 Skrzynkowe lutnie szyjkowe lub gitary szyjkowe / 321.322-72 Skrzynkowe lutnie szyjkowe lub gitary szyjkowe pobudzane smyczkiem kołowym
Wykonawca: Wyżykowski Stanisław
Rok wykonania: 1993
Miejscowość: Haczów
Region: Małopolska (Podkarpacie)
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu
Numer inwentarzowy: MLIM/MS/1270
Opis obiektu: korpus wiolinizowany (w formie wiolonczeli), sklejony z lekko wypukłych płyt górnej i dolnej (każda sklejana z kilku części) oraz wygiętych boczków; do pudła rezonansowego przymocowana komora klawiszowo-tangentowa i kołkowa; cztery struny: dwie melodyczne (wewnątrz komory tangentowej, skracane za pomocą umieszczonych w niej dwóch rzędów klawiszy-tangentów: 14+10), zaczepione do strunociągu, i dwie burdonowe (na zewnątrz tej komory), przymocowane do zaczepów na górnej płycie pudła; struny pobudzane do drgań krawędzią obracanego korbą koła (mechaniczny smyczek)
Elementy dekoracyjne: malowane tuszem motywy roślinne i geometryczne na płytach i boczkach pudła rezonansowego (w tym żyłka), strunociągu, pokrywach koła i komory klawiszowo-tangentowej, komorze kołkowej; zaczep strunociągu (główka, pieniek) w formie zoomorficznej; profilowana gałka korby
Wymiary: 635 x 285-341 mm
Materiały: drewno, metal, skóra
Inskrypcje: Wykonawca Stanisław Wyżykowski 36 213 Haczów 578 woj. Krosno n/W Rok 1993 Polska
Skala dźwiękowa, strój: g: d¹: a¹ – a² (skala chromatyczna)
Praktyka wykonawcza: dawny instrument wędrownych śpiewaków, reaktywowany w zmodyfikowanej formie na fali folkloryzmu
Autor karty: Monika Sadura / Zbigniew J. Przerembski
Projekt instrumentu (PDF)


<< Powrót